რა არის AI?
მისი მიზანია ისეთი ”მოაზროვნე” მანქანის შექმნა, რომელიც აღჭურვილი იქნება ადამიანის ინტელექტისთვის დამახასიათებელი ფუნქციების მსგავსი საშუალებებით. ეს გულისხმობს ადამიანის ინტელექტუალური შემოქმედების ალგორითმიზაციას პროგრამული ენის საშუალებით. ამჟამად არსებული კომპიუტერები და პროგრამები ასეთ შესაძლებლობებს არ ფლობენ. ისინი უბრალოდ ასრულებენ პროგრამისტის მიერ დაწერილ ბრძანებებს, რომელთა არსის შესახებაც მათ წარმოდგენაც არ აქვთ. მაშინ, როდესაც ”მოაზროვნე” მანქანებისთვის სრულიად გასაგები იქნება დასამუშავებელი ბრძანების ბუნება, მათი შექმნის მიზანი და დანიშნულება.
ხელოვნური ინტელექტის არსი მდგომარეობს შემდეგში, კომპიუტერულ სისტემებში მოხდეს ადამიანის ინტელექტუალური პროცესების მოდელირება რომელიმე კონკრეტული ამოცანის გადაწყვეტის მიზნით. ეს პროცესები მოიცავს სწავლებას (ინფორმაციის შეგროვება და მისი გამოყენების წესები), მსჯელობის უნარს (წესების გამოყენებას მიახლოებითი ან ზუსტი დასკვნების მისაღებად) და თვით კორექტირებას. მართალია ხელოვნური ინტელექტი კომპიუტერული მეცნიერების ერთ-ერთ მიმართულებას წარმოადგენს, მაგრამ იგი ამავე დროს უშუალოდაა დაკავშირებული მეცნიერების ისეთ სფეროებთან, როგორიცაა მათემატიკა, ნეირომეცნიერებები, კოგნიტური (შემეცნებითი) მეცნიერებები, ბიოლოგია და სხვა. ამ მეცნიერებებში დაგროვილი ცოდნის გაერთიანება ”მოაზროვნე” მანქანების შექმნის საწინდარი შეიძლება გახდეს. ხელოვნური ინტელექტის ცენტრალურ საკითხს წარმოადგენს ავტომატურად პროგრამირებადი კომპიუტერების შექმნა, რომელთაც ისეთი უნარების (თვისებების) გამოვლენა შეეძლებათ, როგორიცაა ცოდნა: კომპიუტერს შეეძლება ადამიანის მსგავსად მოქმედება და რეაგირება, როცა მას ექნება ინფორმაცია გარესამყაროს მოვლენების და ობიექტების, მათი თვისებების და ურთიერთკავშირების შესახებ; მსჯელობა-აზროვნება; გადაწყვეტილების მიღება; აღქმა: გარე სამყაროს მოვლენებისა და ობიექტების აღქმის შესაძლებლობა; სწავლება: სწავლება მასწავლებლის გარეშე მოითხოვს სისტემისგან უნარს, აღმოაჩინოს კანონ-ზომიერებები მის მიერ აღქმულ ინფორმაციის ნაკადებში; სწავლება მასწავლებლით კი გულისხმობს მოვლენების და ობიექტების კლასიფიკაციას; დაგეგმვა: გარე სამყაროდან მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე შესაბამისი სტრატეგიის (მოქმედებათა თანამიმდევრობის) შემუშავება სასურველი მიზნის მისაღწევად; ობიექტების მანიპულირება და გადაადგილება.
ხელოვნური ინტელექტი წარმოადგენს დისციპლინათა შორის ურთიერთკავშირით მიღებულ მიმართულებას. შესაბამისად, ძირითადი შემადგენელი ნაწილები, რომლებიც განაპირობებენ მის წინაშე დასმული მიზნების და ამოცანების განხორციელებას შემდეგია:
ავტომატური პროგრამირება: მოიცავს (გულისხმობს) მიზანთა (ამოცანათა) სასურველი სიმრავლისთვის კომპიუტერის მიერ პროგრამების ავტომატურ შედგენას ხელოვნური ინტელექტის სისტემების მეშვეობით;
ბაიესის ქსელები: ბაიესის სტატისტიკასა და გრაფთა თეორიის გაერთიანების საფუძველზე იძლევა ალბათობათა მოდელირების ინსტრუმენტს, რომელიც ემყარება მუდმივად განახლებად ალბათურ ინფორმაციას (იგულისხმება შემთხვევითი ცვლადები). რაც იძლევა შესაძლებლობას, რომ მოხდეს კომპიუტერული პროგრამების დინამიური სწავლება, რომელიც მიიღწევა ალბათობების მუდმივი მოდიფიკაციით, წესების ფიქსირებული სიმრავლის პირობებში;
ცოდნის ინჟინერია/წარმოდგენა: გულისხმობს მოვლენის ან ობიექტის შესახებ არსებული ცოდნის (კანონზომიერებების) გარდაქმნას კომპიუტერისთვის გასაგებ ენაზე;
მანქანური სწავლება: გულისხმობს პროგრამების სიმრავლეს, რომლებსაც შეუძლიათ ისწავლონ დაგროვილი გამოცდილების საფუძველზე;
ბუნებრივი ენების დამუშავება: ეხება ადამიანის სამეტყველო ენის დამუშავებას და გაგებას, მანქანურ თარგმნას;
ნეირონული ქსელები: მოიცავს ისეთი პროგრამების დაპროექტებასა და შემუშავებას, რომლებიც ადამიანის ტვინის მსგავსად ფუნქციონირებენ;
მეტყველების ამოცნობა: მოიცავს ისეთი მეთოდებისა და პროგრამების დაპროექტებასა და შემუშავებას, რომლებიც უზრუნველყოფენ მეტყველების ტექსტად გარდაქმნას და პირიქით;
სახეთა ამოცნობა: ეხება კვლევებს, რომელთა მიზანია ისეთი მეთოდების შემუშავება, რომლებიც კომპიუტერს მისცემს შესაძლებლობას მოძებნოს შესაბამისობა რთულ სახეებს შორის. მაგალითად, ბუნებრივი ენის ტექსტებს შორის, ჭადრაკის პოზიციებს შორის და მოახდინოს ადამიანის მხედველობითი სისტემის ფუნქციონირებისთვის დამახასიათებელი ძირითადი პრინციპების რეპროდუცირება.
ხელოვნური ინტელექტის მეთოდებისა და ალგორითმების გამოყენების სფერო ძალიან ფართოა. კერძოდ:
კომპიუტერული ხედვა (გამოსახულებათა ანალიზი მაგალითად არქეოლოგიაში, მუზეუმებში, რეესტრში, სამხედრო საქმეში, მედიცინაში, კარტოგრაფია, კადასტრი, თითის ანაბეჭდები, პირისახე);
საბანკო საქმე (დაზღვევა, საბირჟო თამაშები, საკუთრების მართვა) და ეკონომიკა (სწორი სტრატეგიის შერჩევა);
მეტყველების აღმქმელი და ამომცნობი მანქანები;
ექსპერტული სისტემები;
ობიექტების ამოცნობა;
მონაცემთა ანალიზი და გადაწყვეტილების მიღება;
სამედიცინო დიაგნოსტიკა;
კომპიუტერული თამაშები;
რობოტოტექნიკა; და სხვა.
ხელოვნური ინტელექტის შესწავლის და გამოყენების ობიექტებს მიეკუთვნება ადამიანის მოღვაწეობის მრავალი სფერო:
ეკონომიკა და ფინანსები, სამხედრო საქმე, მედიცინა, სასარგებლო წიაღისეულის ძებნა, სწავლების სისტემები განათლებაში, სამოქალაქო ტრანსპორტი, კომპიუტერული თამაშები, საწარმოო სისტემები (რობოტი მანიპულატორები), კომპიუტერული სისტემები, საყოფაცხოვრებო ტექნიკა დაა.შ.
Comments
Post a Comment